Nasz Ojciec Generał zwraca uwagę na przybrane imię nowo wybranego Papieża, które nie jest dla nas obojętne i jest znakiem nadziei i dla naszego Zgromadzenia.

Drodzy współbracia i przyjaciele Rodziny Dehoniańskiej,

Wraz z całym Kościołem łączymy się w dziękczynieniu Bogu za nowo wybranego Papieża Leona XIV.

Jako Sercanie, nie jesteśmy obojętni na imię, które wybrał dla swojego Pontyfikatu.

W kontekście jubileuszu Dehoniańskiego, który obchodzimy, jest dla nas bardzo znaczące, że nasz nowy Papież wybrał to samo imię, co Papież, który tak bardzo inspirował życie i apostolat naszego Czcigodnego Ojca Leona Dehona.

Idąc za przykładem naszego Założyciela, módlmy się i współpracujmy z misją, którą Kościół powierzył temu nowemu Leonowi na Stolicy Apostoła Piotra. Niech pozostanie uległy działaniu Ducha i wierny Ewangelii Jezusa Chrystusa.

Bratersko, w Sercu Jezusa
O. Carlos Luis Suárez Codorniú, SCJ
Przełożony Generalny

za: Dehoniani.org

Wybór imienia Leona XIV przez nowego papieża, kardynała Roberta Francisa Prevosta, jest znaczącym gestem symbolicznym, który może sugerować kierunek jego pontyfikatu, zwłaszcza w kontekście zainteresowań społecznych, możliwego nawiązania do dziedzictwa Leona XIII oraz wpływu na sprawy takie jak beatyfikacja ks. Leona Dehona i współpraca ze Zgromadzeniem Księży Sercanów.

1. Wpływ wyboru imienia Leona XIV na zainteresowania socjalne

Wybór imienia przez papieża często odzwierciedla jego inspiracje lub zamierzenia programowe. Imię Leon XIV jednoznacznie przywołuje postać Leona XIII (1878–1903), który jest uznawany za „papieża robotników” i twórcę nowoczesnej katolickiej nauki społecznej, szczególnie poprzez encyklikę Rerum novarum (1891). Dokument ten kładł nacisk na prawa robotników, sprawiedliwą płacę, prawo do zrzeszania się w związki zawodowe oraz krytykował zarówno nieokiełznany kapitalizm, jak i socjalizm. Leon XIII był także otwarty na dialog ze współczesnym światem, co czyniło go pionierem w podejściu do problemów społecznych w duchu ewangelicznym.

Leon XIV, jako amerykański augustianin z doświadczeniem misyjnym w Peru, gdzie pracował wśród ubogich i angażował się w lokalne wspólnoty, może świadomie nawiązywać do tego dziedzictwa. Jego wcześniejsze wypowiedzi, np. krytyka różnych ideologii czy zaangażowanie w kwestie społeczne w Ameryce Łacińskiej, sugerują, że kwestie sprawiedliwości społecznej, ubóstwa i godności człowieka mogą być w centrum jego pontyfikatu. Wybór imienia Leona może być sygnałem, że papież chce kontynuować lub reinterpretować społeczną misję Kościoła w kontekście wyzwań współczesnego świata. Jednakże, jako augustianin, może on kłaść większy nacisk na duchowość i jedność Kościoła, co może wpłynąć na bardziej wyważone podejście do reform społecznych w porównaniu z radykalniejszymi nurtami.

2. Połączenie z ideami Leona XIII i ks. Leona Dehona

Ks. Leon Dehon, założyciel Zgromadzenia Księży Sercanów, był gorliwym propagatorem nauk Leona XIII, szczególnie tych zawartych w Rerum novarum. Dehon, żyjąc w czasach dynamicznej industrializacji Francji, dostrzegał niesprawiedliwości społeczne i angażował się w działania na rzecz robotników, młodzieży i przedsiębiorców, łącząc duchowość Serca Jezusowego z praktycznym działaniem społecznym. Jego prace, takie jak Podręcznik Społeczny Chrześcijański [Manuel Social Chrétien] (1894) czy Katechizm społeczny [Catéchisme social] (1898), były bezpośrednim rozwinięciem myśli Leona XIII, a sam Dehon był przez papieża zachęcony do bycia propagatorem jego encyklik.

Leon XIV, przyjmując imię Leona, może być postrzegany jako ktoś, kto chce nawiązać do tej tradycji. Jego doświadczenie w Ameryce Łacińskiej, regionie naznaczonym nierównościami społecznymi, oraz jego augustiańska formacja, kładąca nacisk na wspólnotę i miłość bliźniego, mogą sprawić, że idee Leona XIII i Dehona staną się dla niego punktem odniesienia. Jednakże, jako papież z XXI wieku, Leon XIV prawdopodobnie będzie reinterpretował te idee w świetle współczesnych problemów, takich jak globalizacja, kryzys ekologiczny czy polaryzacja społeczna. Możliwe, że jego podejście będzie bardziej synodalne i otwarte na dialog z innymi kulturami, co odróżnia go od bardziej eurocentrycznego kontekstu Leona XIII i Dehona.

3. Wpływ na odłożoną beatyfikację ks. Leona Dehona

Proces beatyfikacyjny ks. Leona Dehona rozpoczął się w 1952 roku, a w 1997 uznano heroiczność jego cnót. W 2004 roku Kongregacja Spraw Kanonizacyjnych zatwierdziła cud za jego wstawiennictwem, wyznaczając datę beatyfikacji na 24 kwietnia 2005 roku. Jednak śmierć Jana Pawła II oraz późniejsze zarzuty o rzekomy antysemityzm w niektórych pismach Dehona doprowadziły do odroczenia beatyfikacji na czas nieokreślony. Benedykt XVI zalecił ponowne zbadanie pism Dehona, co do dziś nie przyniosło rozstrzygnięcia.

Wybór Leona XIV może otworzyć nową perspektywę dla tej sprawy. Po pierwsze, imię Leona i możliwe zainteresowanie społecznym nauczaniem Kościoła mogą skłonić papieża do ponownego rozpatrzenia spuścizny Dehona, który był kluczową postacią w promowaniu nauk Leona XIII. Po drugie, jako augustianin, Leon XIV może być bardziej wyczulony na historyczny kontekst pism Dehona, które odzwierciedlały XIX-wieczne stereotypy, ale niekoniecznie antysemickie intencje. Po trzecie, jego doświadczenie w Ameryce Łacińskiej może sprzyjać większej otwartości na postacie, które łączyły duchowość z zaangażowaniem społecznym, co jest znakiem rozpoznawczym Dehona.

Jednakże, decyzja o ogłoszeniu ojca Leona Dehona błogosławionym będzie zależała od kilku czynników:

  • Historyczna prawda: Zgromadzenie Sercanów podkreśla, że ważnym jest wyjaśnienie kontekstu pism Dehona, aby uniknąć nieporozumień. Leon XIV może powołać nową komisję do zbadania tej kwestii, uwzględniając kontekst epoki, co byłoby krokiem w stronę oczyszczenia Dehona z zarzutów.
  • Dialog międzyreligijny: W obliczu współczesnych napięć w dialogu z judaizmem, papież może działać ostrożnie, aby nie zaogniać relacji. Jednak jego amerykańskie pochodzenie i doświadczenie w wielokulturowym środowisku mogą pomóc w znalezieniu wyważonego podejścia.
  • Synodalność: Leon XIV, jako uczestnik Synodu o synodalności (2023–2024), może konsultować tę sprawę z szerszym gronem biskupów i wiernych, co byłoby zgodne z duchem synodalnego Kościoła.

W rezultacie, pontyfikat Leona XIV może stworzyć sprzyjające warunki do ponownego rozpatrzenia beatyfikacji Dehona, choć proces ten prawdopodobnie będzie wymagał czasu i dalszych badań.

4. Możliwe pola współpracy między Leonem XIV a Zgromadzeniem Sercanów

Zgromadzenie Księży Sercanów, założone przez Dehona, ma bogatą tradycję w promowaniu kultu Serca Jezusowego, misji ewangelizacyjnych oraz zaangażowania społecznego. Współpraca z Leonem XIV może rozwijać się na kilku polach:

  • Katolicka nauka społeczna: Sercanie, zainspirowani Dehonem, od dawna angażują się w duszpasterstwo przedsiębiorców, robotników i młodzieży. Leon XIV, jeśli będzie kontynuował linię Leona XIII, może wspierać inicjatywy Sercanów, takie jak Duszpasterstwo Przedsiębiorców i Pracodawców TALENT, które promuje etykę chrześcijańską w biznesie. Papież mógłby nadać tym działaniom globalny wymiar.
  • Misje i ewangelizacja: Sercanie są aktywni na wszystkich kontynentach, szczególnie w Afryce i Ameryce Łacińskiej. Doświadczenie Leona XIV w Peru może ułatwić współpracę w tych regionach, np. w promowaniu edukacji, walki z ubóstwem czy ewangelizacji przez media.
  • Duchowość Serca Jezusowego: Kult Serca Jezusowego, centralny dla Sercanów, może znaleźć odzwierciedlenie w nauczaniu Leona XIV, zwłaszcza że Leon XIII poświęcił ludzkość Sercu Jezusowemu w 1900 roku. Papież mógłby promować tę duchowość jako odpowiedź na współczesne wyzwania duchowe.
  • Synodalność i formacja kapłańska: Sercanie, zgodnie z charyzmatem Dehona, kładą nacisk na formację księży i świeckich. Leon XIV, jako były prefekt Dykasterii ds. Biskupów, może wspierać ich wysiłki w kształceniu duchowieństwa i promowaniu synodalnego modelu Kościoła.
  • Dialog ekumeniczny i międzyreligijny: Sercanie, działając w różnych kontekstach kulturowych, mają doświadczenie w dialogu międzyreligijnym. Leon XIV, jako papież z wielokulturowym doświadczeniem, może zachęcać ich do dalszego rozwoju tych inicjatyw, szczególnie w Ameryce Łacińskiej i Ameryce Północnej.

Podsumowanie

Wybór imienia Leona XIV przez kard. Roberta Prevosta ma głębokie znaczenie symboliczne i historyczne. Może nawiązywać do Leona XIII, co sugeruje, że kwestie społeczne i sprawiedliwość mogą być kluczowymi elementami jego pontyfikatu. Idee Leona XIII, propagowane przez ks. Leona Dehona, mogą znaleźć kontynuację w działaniach nowego papieża, szczególnie w kontekście współczesnych wyzwań globalnych. W kwestii beatyfikacji Dehona, Leon XIV ma szansę wznowić proces, pod warunkiem wyjaśnienia historycznych kontrowersji, co byłoby zgodne z jego możliwą otwartością na dialog i synodalność. Współpraca z Księżmi Sercanami może rozwinąć się w obszarach katolickiej nauki społecznej, misji, duchowości Serca Jezusowego oraz formacji kapłańskiej, wzmacniając ich charyzmat na poziomie globalnym. Historycznie, wybór imienia Leona XIV otwiera drzwi do odnowienia dziedzictwa Leona XIII i Dehona, ale sukces tej wizji będzie zależał od umiejętności papieża w łączeniu tradycji z potrzebami współczesnego świata.

ooo

Papieże noszący imię Leona:

Papieże noszący imię Leon odgrywali znaczące role w historii Kościoła Katolickiego, a ich pontyfikaty rozciągały się od V do XX wieku. Każdy z nich wnosił unikalny wkład w rozwój doktryny, administracji kościelnej oraz relacji z władzami świeckimi. Poniżej krótka analiza wyróżniających się papieży o imieniu Leon, skupiając się na ich osiągnięciach, kontekście historycznym i wpływie na Kościół oraz świat.

Leon I Wielki (440–461)

  • Kontekst historyczny: Żył w czasach upadku Cesarstwa Zachodniorzymskiego i najazdów barbarzyńskich.
  • Kluczowe osiągnięcia:
    • Teologia: Sformułował doktrynę o dwóch naturach Chrystusa (boskiej i ludzkiej) w jednej osobie, co zostało zatwierdzone na Soborze Chalcedońskim w 451 roku. Jego list „Tomus ad Flavianum” odegrał kluczową rolę.
    • Autorytet papieski: Umocnił pozycję papieża jako następcy św. Piotra, wzmacniając jego jurysdykcję nad Kościołem.
    • Dyplomacja: W 452 roku przekonał Attylę, przywódcę Hunów, do wycofania się z Italii, ratując Rzym przed zniszczeniem.
  • Wpływ: Leon I jest jednym z najwybitniejszych papieży w historii, ustanawiając wzór autorytetu i doktryny dla swoich następców.

Leon II (682–683)

  • Kontekst historyczny: Sprawował urząd po Soborze Konstantynopolitańskim III (680–681), który potępił monoteletyzm.
  • Kluczowe osiągnięcia:
    • Potwierdzenie soboru: Zatwierdził decyzje soboru, kończąc spór monoteletyczny.
    • Liturgia: Wprowadził zmiany w liturgii, m.in. w śpiewie psalmów.
  • Wpływ: Mimo krótkiego pontyfikatu, przyczynił się do utrwalenia ortodoksji doktrynalnej.

Leon III (795–816)

  • Kontekst historyczny: Działał w okresie napięć z Bizancjum i odrodzenia cesarstwa na Zachodzie.
  • Kluczowe osiągnięcia:
    • Koronacja Karola Wielkiego: W 800 roku koronował Karola Wielkiego na cesarza rzymskiego, co zapoczątkowało Święte Cesarstwo Rzymskie.
    • Relacje z Bizancjum: Jego działania były odpowiedzią na ikonoklazm i dążenie do niezależności Zachodu.
  • Wpływ: Koronacja Karola Wielkiego ukształtowała relacje między papiestwem a cesarstwem, mając długotrwały wpływ na Europę.

Leon IV (847–855)

  • Kontekst historyczny: Rządził w czasie najazdów saraceńskich na Italię.
  • Kluczowe osiągnięcia:
    • Obrona Rzymu: Wybudował mury wokół Watykanu (tzw. Mury Leona), chroniąc bazylikę św. Piotra.
    • Administracja: Wzmacniał dyscyplinę wśród duchowieństwa i administrację kościelną.
  • Wpływ: Jego działania obronne zapewniły przetrwanie papiestwa w trudnych czasach.

Leon IX (1049–1054)

  • Kontekst historyczny: Działał w okresie reform gregoriańskich, walcząc z symonią i nikolaizmem.
  • Kluczowe osiągnięcia:
    • Reformy: Inicjował oczyszczenie Kościoła z korupcji, zapowiadając szerszy ruch reformatorski.
    • Schizma wschodnia: W 1054 roku doszło do rozłamu między Kościołem zachodnim a wschodnim, częściowo za jego pontyfikatu.
  • Wpływ: Reformy Leona IX przygotowały grunt pod zmiany Grzegorza VII, a schizma zmieniła oblicze chrześcijaństwa.

Leon X (1513–1521)

  • Kontekst historyczny: Papież renesansu z rodu Medyceuszy, działający w czasie początku reformacji.
  • Kluczowe osiągnięcia:
    • Mecenat: Wspierał artystów, przyczyniając się do rozkwitu renesansu w Rzymie.
    • Sobór Laterański V: Zwołał sobór w celu reform, lecz nie zapobiegł reformacji.
    • Reformacja: W 1520 roku bullą Exsurge Domine potępił Marcina Lutra.
  • Wpływ: Krytykowany za brak reform, przyczynił się do rozprzestrzenienia reformacji, ale wspierał kulturę renesansową.

Leon XII (1823–1829)

  • Kontekst historyczny: Rządził po Kongresie Wiedeńskim, w czasie restauracji monarchii.
  • Kluczowe osiągnięcia:
    • Konserwatyzm: Dążył do przywrócenia tradycyjnych porządków i ograniczenia liberalizmu.
    • Finanse: Poprawił administrację i finanse Państwa Kościelnego.
  • Wpływ: Jego reakcyjna polityka zaostrzyła napięcia między Kościołem a ruchami liberalnymi.

Leon XIII (1878–1903)

  • Kontekst historyczny: Działał w epoce industrializacji i wzrostu socjalizmu.
  • Kluczowe osiągnięcia:
    • Nauka społeczna: Encyklika Rerum novarum (1891) zapoczątkowała katolicką naukę społeczną, broniąc robotników.
    • Nauka i wiara: Promował dialog z nauką, otwierając Watykańskie Obserwatorium Astronomiczne.
    • Dyplomacja: Poprawiał relacje z państwami, m.in. Francją i Niemcami.
  • Wpływ: Jeden z najważniejszych papieży XIX wieku, ukształtował doktrynę społeczną Kościoła.

Papieże o imieniu Leon wyróżniali się w różnych epokach:

  • Leon I Wielki umocnił doktrynę i autorytet papiestwa.
  • Leon III stworzył fundament Świętego Cesarstwa Rzymskiego.
  • Leon IX zapoczątkował reformy i był świadkiem schizmy.
  • Leon X wspierał renesans, ale nie powstrzymał reformacji.
  • Leon XIII zrewolucjonizował naukę społeczną Kościoła.
    Ich pontyfikaty pokazują różnorodność wyzwań i wkładów, jakie wnieśli w historię Kościoła i świata.
  • Leon XIV na pewno historia nam to wkrótce powie …

Zobacz również bardziej szczegółowo innych papieży o tym imieniu: Artykuł w Niedziela 

Opracowanie: ks. Zdzisław K. Huber SCJ

Grafika: Zrzut ekranu z Vatican.va i zdjęcie ks. Zdzisław K. Huber SCJ